Burgerschap

Burgerschap

De Nederlandse samenleving is divers; er is veel ruimte voor verschil en zo ook bij de scholen van AWBR en onze school. Verschillende denkwijzen, opvattingen en culturen bestaan naast elkaar. We leven in een democratische rechtsstaat. In zo’n open en vrije democratische samenleving is een gezamenlijke basis belangrijk. Deze basis wordt gevormd door burgers met gemeenschappelijke democratische waarden: burgerschap.

 

Burgerschapsonderwijs

Bevordering van actief burgerschap en sociale cohesie is belangrijk. Daardoor kunnen mensen, jong en oud, in Nederland op een prettige manier samenleven. Burgerschapsonderwijs draagt daaraan bij door het bevorderen van kennis over de basiswaarden van de democratisch rechtsstaat en het ontwikkelen van de sociale en maatschappelijke competenties die daarvoor nodig zijn. Het bevorderen van burgerschap is een wettelijk vastgelegde taak van scholen. De Inspectie van het Onderwijs ziet toe op de kwaliteit van dit onderwijs.

 

Op de AWBR-scholen:

· Is de schoolcultuur in overeenstemming met de basiswaarden.

· Stimuleert de omgeving leerlingen om met de basiswaarden te oefenen en die in de praktijk te brengen.

· Is het klimaat op school zo dat iedereen zich veilig en geaccepteerd voelt.

 

Daarvoor volgen we de landelijke SLO-doelen:

· De leerlingen leren hoofdzaken van de Nederlandse en Europese staatsinrichting en de rol van de burger.

· De leerlingen leren zich te gedragen vanuit respect voor algemeen aanvaarde waarden en normen.

· De leerlingen leren hoofdzaken over geestelijke stromingen die in de Nederlandse multiculturele samenleving een belangrijke rol spelen, en ze leren respectvol om te gaan met seksualiteit en met diversiteit binnen de samenleving, waaronder seksuele diversiteit.

 

Burgerschapsonderwijs op de Rosa Boekdrukker

Om deze doelen te bereiken hebben we een breed programma op onze school met meerdere activiteiten:

Op onze school is het burgerschapsonderwijs ten eerste integraal onderdeel van het ontwikkelings-gericht onderwijs (OGO) in de groepen 1 tot en met 5. Bij OGO staat de brede persoonsontwikkeling van leerlingen centraal. Daarbij is het de gedachte dat de ontwikkeling van de leerling mede beïnvloed wordt door de context en de cultuur en daar horen burgerschapsdoelen bij.

 

Naast deze integrale benadering volgen we op onze school Positive Behaviour Suppor (PBS). Dit is een doelmatige, schoolbrede aanpak die zich richt op het versterken van gewenst gedrag en op het voorkomen van probleemgedrag. Het doel is het creëren van een positieve, sociale omgeving, die het leren bevordert en gedragsproblemen voorkomt en waarbij sociale veiligheid een belangrijke rol speelt. De leerlingen leren dus burgerschap door hoe ze met elkaar een veilige mini-maatschappij kunnen vormen.

 

De democratische waarden leren de leerlingen door met elkaar thema’s te bespreken die actueel zijn in de groep en/of in het nieuws. In de klassenvergaderingen leren de leerlingen hoe ze met elkaar de dialoog kunnen aangaan en hoe ze groepsbeslissingen kunnen nemen. Op schoolniveau kunnen de leerlingen vanaf groep 5 solliciteren op de leerlingenraad. Deze raad denkt mee over het schoolbeleid.

 

Om onze leerlingen burgers te maken op het gebied van sexuele vorming en ontwikkeling doet onze school mee aan de week van de lentekriebels. Verder hebben we een beleid voor onze feestdagen waarbij we zo weinig mogelijk kiezend willen zijn. Ouders mogen het intiatief nemen om een feest te vieren (bijv. Iftar tijdens Ramadan) waarbij schoolbreed alle ouders en leerlingen worden uitgenodigd. Maar school initieert dit niet. Wel organiseert de ouderraad samen met school de culturele weken rond een thema en het Rosafestival. Hiermee leren de leerlingen over culturen over de hele wereld. En op het festival vieren we onze gemengd school onder het motto: “Onze verschillen maken ons één”.

 

Tot slot hebben we op onze school een aantal programma’s lopen ter bevordering van burgerschap:

· Filmproject Wie ben jij?: in groep 6 interviewen leerlingen elkaar in de thuissituatie en maken hier een film van. Deze kijken ze samen met alle ouders;

· Discussiëren kun je leren: leerlingen in groep 7 leren debatteren.

 

Resultaten van ons burgerschapsonderwijs

Leerlingen weten zich (aan het einde van hun basisschoolperiode) als burgers te gedragen in de voor hen betekenisvolle omgeving. Ze leren bijvoorbeeld hoe ze zich gedragen een winkel (handelingen die nodig zijn om iets te kopen). Verder hebben de leerlingen geleerd hoe ze zich kunnen verhouden tot zichzelf, tot elkaar en tot volwassenen op een verdraagzame manier die bijdraagt aan een vreedzame samenleving. Daarbij helpt ook de kennis die ze hebben opgedaan over ons democratisch bestel, over de lichamelijke ontwikkeling en over verschillende cultureel religieuze opvattingen. Deze kennis leren ze toepassen in het voeren van dialogen, discussies en besluitvormende vergaderingen. Leerlingen die van de Rosa Boekdrukker afkomen aan het eind van groep 8 zijn nieuwsgierig, niet oordelend, onderzoekend en verdraagzaam in een omgeving van verschillen. Ze zoeken naar de meerwaarde van het anders zijn onder het motto ‘Onze verschillen maken ons één.’

 

Uitslag monitoring van ons burgerschapsonderwijs:

Ons burgerschapsonderwijs is deels impliciet aanwezig in ons curriculum. Ons doel was om hier meer expliciet aandacht aan te besteden. Hierboven was te lezen hoe we dit gedaan hebben. Daarnaast hebben we een werkgroep opgericht onder de titel ‘Diversiteit’. In deze werkgroep onderzoeken we hoe we nog meer gebruik kunnen maken van onze gemengde populatie om van elkaar te leren op het gebied van burgerschap. Daarnaast laten we ons als team spiegelen op onze (impliciete) vooroordelen die we in onze dagelijkse praktijk mogelijk ventileren. Daarvoor nodigen we jaarlijks een expert uit voor een teamvergadering.